Dwie wieże. Historia ocalenia bezskrzydłych aniołów z Portland
Sezon wiatrakowy uważam za otwarty, a polowanie za udane. Ofiary śmiertelne – parasolka, przeciwdeszczowa pelerynka i balerinki. Upolowane okazy – dwa dorodne wiatraki z Portland!
Jak dwie wyniosłe wieże na polach szachownicy, jak dwie dumne damy na planszy warcabów… tak dwa wiatraki z Portland przydają uroku wyspie. Smagane wiatrem i deszczem, wsłuchane w syreni śpiew tęsknie spoglądają w stronę morza… Jest magia! Jest moc! Staję przed nimi zmoknięta jak kura, z połamaną parasolką, obiektywem wystającym spod strzępów czegoś, co kiedyś było peleryną. Błotko przyjemnie chlupie w butach. Staję przed nimi zupełnie niepodobna do Królowej Wiatraków. Staję przed nimi mała, maleńka, maluśka… Ale one poznają swoją Panią i mówią do mnie. Mówią do mnie językiem wiatraków. Tak oto zrodziła się miłość od pierwszego wejrzenia…
Dwie kamienne wieże (już tylko tyle z wiatraków pozostało) pamiętają prawdopodobnie jeszcze czasy średniowieczne. Znajdują się w niewielkiej odległości od siebie, (135 metrów), na terenie dawnych kamieniołomów. To jedyne zabytkowe wiatraki, jakie do dziś przetrwały w Dorset.
W książce Portland Encyclopaedia (red. Rodney Legg) północny młyn określany jest jako Angel Mill (Anielski Młyn), a południowy jako South Mill (Południowy Młyn). Szkoda, że oba pozbawione są śmig. Przecież anioły bez skrzydeł nie mogą latać! W przeszłości stosowano też nazwy odnoszące się do podłoża, na jakim oba wiatraki były umiejscowione – odpowiednio Cottonfields Mill i Top Growlands Mill.
Pierwsza wzmianka o wiatrakach pochodzi z 1608 roku, co wskazuje, że kamienne wieże liczą sobie już ponad 400 lat i były jednymi z pierwszych tego rodzaju budowli w Bretanii, na Wyspach Normandzkich i w innych części Anglii. Od 1600 do 1899 roku oba wiatraki były obsługiwane przez rodzinę Pearce. Na emeryturę przeszły pod koniec 1890 roku z powodu taniej masowej produkcji mąki i chleba, dostarczanej za pośrednictwem pierwszych nowoczesnych połączeń kolejowych i drogowych w Portland. W czasie II wojny światowej South Mill służy jako bunkier. W stanie spoczynku oba wiatraki jednak szybko podupadają i niszczeją, tak że do XX wieku przetrwają już tylko kamienne wieże :(W 1980 roku lokalne kamieniołomy ogłosiły plan zburzenia Południowego Młyna w celu uzyskania dostępu do kamienia w okolicy. Wywołało to oburzenie opinii publicznej i mieszkańców Portland. W rezultacie właściciele kamieniołomów wycofali się ze swoich planów i wiatraki z Portland ocalały…
W 1986 roku BBC rozpoczęła projekt nagrywania migawek z życia codziennego w Wielkiej Brytanii dla przyszłych pokoleń. Wiatraki z Portland zostały wyróżnione jako jedno z tych miejsc, które mogłyby być przedmiotem zainteresowania kolejnych pokoleń nawet za 1000 lat. Mimo to, oba wiatraki mocno zarosły i często są ofiarami wandalizmu.
Spieszmy się kochać wiatraki. Tak szybko odchodzą…
Marta El Marakchi
Tagi: Anglia, UK, wiatraki, Wielka Brytania
