MULTI CULTI CLUB

Lista obiektów z Maroka na liście światowego dziedzictwa UNESCO liczy osiem pozycji. Choć ja bym ją jeszcze o kilka magicznych miejsc uzupełniła… Brakuje mi tu Asilah czy Chefchaouene. Ale o swoich „czarodziejskich miejscach” w Maroku napiszę innym razem. Dziś tylko te, docenione przez UNESCO.

Medyna w Fezie i jej garbarnie

Medyna to stara część miasta ogrodzona murami. Dużą jej część zajmują suki. Medyny powstawały przede wszystkim w krajach Maghrebu – Algierii, Tunezji, Maroku. Medyna w Fezie jest największą na świecie, niezmienioną od XII w. i od 1981 r. wpisana jest na listę Dziedzictwa Kultury UNESCO. Do medyny prowadzi 14 bram, zaraz za którymi wpada się w plątaninę uliczek, korytarzy, schodów i małych dziedzińców. Łatwo się tam pogubić. Warto więc skorzystać z przewodnika. Ale trzeba być czujnym, bo w Fezie oszuści są nad wyraz sprytni i nachalni. Również dzieci, których usługi są zabronione, o czym same wiedzą. W razie niebezpieczeństwa spotkania z policją turystyczną znikają w pół słowa, a za chwilę znów wyłaniają się zza węgła. Robiąc zakupy i kupując pamiątki na sukach warto zwrócić uwagę, by nie wrócić do kraju – jak na przykład my – z fajansowym talerzykiem z napisem „Made in China” na odwrocie, czy z marokańską chustą z metką „Made in Italy”. Przygotujcie się też, na egzamin z asertywności. Jeśli go oblejecie, wrócicie do domu z dywanami, których wcale nie planowaliście kupić. W dodatku stracicie na nie fortunę.

Po przekroczeniu bramy Bou Jeloud, charakteryzującej się niebieską fasadą naprawdę czuje się klimat medyny. Całe jej życie toczy się wokół meczetu el-Karawijiin, który może pomieścić 20 tys. ludzi. Jego minaret jest najstarszy w świecie muzułmańskim. Można zajrzeć na dziedziniec kobiet i do wnętrza izb modlitewnych, ale niewierni nie mogą przekroczyć jego „koronkowego” progu. Obowiązkowo też trzeba zwiedzić Medresę Bu Inania z XIV w. – najpiękniejszą z merynidzkich szkół teologicznych, Plac en-Najjarine, suk henny, suk mięsny z wystawionymi głowami wielbłądów i suk zanurzonych po kolana w kadziach z farbami garbarzy. Do suku słodkości trafimy po zapachu. Zaś do suku wyrobów mosiężnych – wiedzeni dźwiękiem młotów i dłut.

Medyna w Marrakeszu i zaklinacze węży

Została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO w 1985 r. 700-hektarowa medyna Marrakeszu jest jedną z największych w świecie arabskim. Na jej sukach można kupić zarówno wspaniałe wyroby sztuki rzemieślniczej, jak i tandetne, plastikowe figurki wielbłądów „Made in China”. Na rozległym obszarze starówki w plątaninie wąskich ulic, uliczek i zaułków – podobnych jak te w Fezie – kryją się sklepy i stoiska z wyrobami tekstylnymi, garncarskimi i wiklinowymi, kilimy, dywany, skóry węży, wielbłądzie głowy, „ręce Fatimy” i „oczy Proroka”, kolorowe stożki przypraw, zaklinacze węży, treserzy małp, uzdrawiacze, tradycyjni dentyści, małe warsztaty oferujące donice ze starych opon samochodowych…

Gliniany Ksar w Ajt Bin Haddu

Wpisana w 1987 r. na listę światowego dziedzictwa UNESCO ufortyfikowana, gliniana osada ok. 30 km na północny zachód od Warzazatu. Ze względu na malowniczość osady, nakręcono tu wiele filmów np. „Klejnot Nilu”, „Gladiator”, „Aleksander” i „Ostatnie kuszenie Chrystusa”. Nie wiadomo, kiedy dokładnie ta osada powstała, chociaż musiała już istnieć w XVI wieku. W przeszłości miała ona duże znaczenie jako miasto handlowe na trasie karawan. Osada podupadła, kiedy otwarły się szlaki wzdłuż wybrzeży Afryki Zachodniej. Ostateczny kres świetności Ajt Bin Haddu położyli Francuzi, budując nowoczesną drogę przez przełęcz Tiszka. Większość ludzi mieszka dziś już poza terenem fortyfikacji, jednak kilka rodzin wciąż zamieszkuje kazby.

Zabytkowe miasto Meknes – Wersal Maroka

Założyli je w XI w. Almorawidzi jako osadę wojskową. Za panowania Mulaj Isma’ila (1672-1727), założyciela dynastii Alawitów Meknes pełniło funkcję stolicy. Meknes jest nazywane Wersalem Maroka, ze względu na wizję władcy, który nie szczędził marmuru ani krwi poddanych, by zbudować metropolię na miarę europejskich stolic. Tak właśnie powstało wspaniałe miasto w stylu hiszpańsko-mauretańskim, otoczone wysokimi murami z ogromnymi bramami, które zostało wpisane na listę UNESCO w 1996 r.

Wizytówką miasta są: Wielki Meczet (XI w.) z 11 bramami i 143 arkadami, Mauzoleum Mulaja Ismaila, Królewskie Spichlerze, słynne bramy – Bab al-Mansur z wkomponowanymi starożytnymi kolumnami z Volubilis, Bab Lakhmis, Bab Berdaine oraz pałace: Dar al-Beida i Dar al-Makhna. To jedno z czterech miast królewskich, słynące z produkcji wina i tradycyjnych wyrobów tkackich.

Stanowisko archeologiczne w Volubilis z afrodyzjakiem płodności

Volubilis zagościło na liście UNESCO w 1997 roku. To najlepiej zachowane w Maroku ruiny z okresu panowania rzymskiego. Dawna stolica Mauretanii, założona w III w. p.n.e. Przez krótki okres miasto stało się później stolicą Idrysa I, założyciela dynastii Idrysydów, który pochowany został w pobliskim Moulay Idriss. Volubilis w czasie panowania Cesarstwa Rzymskiego, stanowiło centrum administracyjne prowincji zwanej Mauretania-Tingitana i zaopatrywało Rzym w zboże i oliwę. Było nawet nazywane spichlerzem imperium. Dziś można tam zobaczyć m.in. kilka rzymskich willi ze wspaniałymi mozaikami podłogowymi, dobrze zachowane Termy, Kapitol, Łuk Triumfalny, Dom Orfeusza, Decumanus Maximus i wiele innych.

Warto odwiedzić też Dom Psa w którym znajdziemy wykuty w kamieniu fallus. Fallus ten miał dwojakie znaczenie. Wskazywał rzymskim żołnierzom drogę do domu uciech, a kobietom zapewniał płodność. W tym celu przesiadywały one na kamiennym fallusie i modliły się o potomstwo. Fallus z Volubilis do dziś podobno nie utracił swojej czarodziejskiej mocy, stąd często można zobaczyć pocierające go ukradkiem ręką białe turystki, zwabione w to miejsce jego legendarną magią miłości 🙂 Przetestowałam i… jego moc chyba jednak wygasła 🙁

Andaluzyjska medyna w Tetuanie (dawne Titawin)

Począwszy od VIII w. Tetuan miał szczególne znaczenie jako punkt styku między Marokiem i Andaluzją. Po rekonkwiście miasto zostało rozbudowane przez uchodźców z Andaluzji wygnanych przez Hiszpanów, co znalazło odbicie w architekturze i sztuce miasta. Wcześniej był znany pod nazwą Tittawin, co w języku Berberów oznacza oznacza „źródła”.

Medyna w Tetuan jest jedną z najmniejszych medyn marokańskich (obejmuje obszar 50 ha, otoczony murami obronnymi, których obwód szacowany jest na 5 tys. m2). W w 1997 r. zdobyła jednak uznanie komisji UNESCO. Z najważniejszych zabytków należy tu wspomnieć o Kazbie Jebel Dersa, meczecie Al-Bacha, fontannie Bab al-Okla oraz funduku (hotelu) Al-Lebbadi.

Medyna w As-Sawirze – Mieście Wiatrów

Essaouira (dawny portugalski Mogador) została wpisana na listę UNESCO w 2001 r. Stanowi ona cenny przykład miasta warownego końca XVIII w., wzniesionego według zasad ówczesnej europejskiej architektury wojskowej. Od swego założenia była ona ważnym międzynarodowym portem handlowym, łączącym Maroko i Saharę z Europą i resztą świata. Nazywana Miastem Wiatrów, Essaouira przyciągającą windsurferów i surferów z całego świata. W obrębie czerwonych murów Medyny spotkać można rybaków, artystów, rzemieślników czy trubadurów. Tylko tu możemy podziwiać specyficzny, nietypowy dla Maroka układ Medyny, która – ogólnie rzecz biorąc, została podzielona na dwie części – Mellah (dzielnicę żydowską), oraz właściwe, stare miasto.

Portugalskie miasto Mazagan ze słynną Cysterną

Na liście UNESCO od 2004 roku. Portugalska fortyfikacja Mazagan, będąca obecnie częścią miasta El Jadida, 90 km na płd-zach. od Casablanki, zostało zbudowane na początku XVI w. jako warowna kolonia portugalska. W 1769 r. przejęli je Marokańczycy. Fortyfikacja z bastionami i wałami obronnymi jest przykładem wczesnorenesansowej architektury wojskowej. Wśród ocalałych portugalskich obiektów znajdują się warowne budowle z basztami i murami obronnymi, późnogotycki kościół Wniebowzięcia w stylu manuelińskim oraz rozpoznawalna na całym świecie portugalska Cysterna…

Portugalska Cysterna to ogromne, podziemne pomieszczenie, które było częścią zamku zbudowanego przez Portugalczyków w 1514 r. Sala prawdopodobnie służyła jako zbrojownia. Dopiero potem została przekształcona w zbiornik wykorzystywany do gromadzenia wody. Plac o boku 34 m, którego sklepienie oparte jest na 25 kolumnach, wypełnia płytka tafla wody. W centralnej części sufitu do środka cysterny wlewa się światło słoneczne, które sprawia, iż sklepienie odbija się w zbiorniku na wodę, wywołując zaskakujący efekt idealnie gładkiego lustra. Orson Welles pod jej urokiem postanowił nakręcić w niej niektóre sekwencje swego filmu „Othello”, dzięki czemu budowla stała się znana na całym świecie.

Tagi: co warto zobaczyć, Maroko, UNESCO, zabytki